Czynniki psychospołeczne
Czynniki emocjonalne wywołujące różnego rodzaju stresy związane z niewłaściwą atmosferą domu rodzinnego, zakładu wychowawczego lub zakładu nauczania mogą wtórnie powodować niedobory w odżywianiu wzrastaniu na drodze zaburzeń łaknienia i trawienia oraz nieprawidłowego wydzielania hormonu wzrostu. Na podstawie licznych, badań przeprowadzonych u dzieci w różnych grupach wieku stwierdzono, że niedobory takie występują także w okresie adaptacji dziecka do środowiska żłobkowego, przedszkolnego, jak również szkół; podstawowej i średniej. Świadomość tego faktu jest ważna dla opiekunów i wychowawców z punktu widzenia zrozumienia psychiki dziecka przebywającego w wyżej wymienionych środowiskach i możliwości usuwania ujemnych bodźców stresowych. Istnieje bowiem możliwość wpływu na atmosferę domu rodzinnego, czy zakładów zbiorowego wychowania lub nauczania. Zgodnie z powszechnie reprezentowanym stanowiskiem przyjmuje się, że podstawowymi czynnikami rozwoju psychicznego jednostki są: dziedziczność, aktywna działalność jednostki, środowisko i wychowanie. Mają one duże znaczenie w kształtowaniu się jakoś-’ ciowych przemian funkcji i właściwości psychicznych w poszczególnych fazach rozwoju. Wymienione czynniki modulują rozwój psychiczny w sposób zintegrowany, przy czym wychowaniu przypisuje się ostatnio główne znaczenie.