Mit o królu edypie
Współudział z lekarzem w sprawowaniu opieki nad zdrowiem i rozwojem uczniów, zapobieganie szerzeniu się wśród dzieci chorób zakaźnych i społecznych, czuwanie nad higieną osobistą, higieną nauczania i higieną dożywiania szkolnego, a także bieżący nadzór sanitarny nad warunkami nauczania oraz współudział z wychowawcami i nauczycielami w kształtowaniu postaw zdrowotnych młodzieży. W zakresie opieki zdrowotnej do obowiązków higienistki należy w szczególności wykonywanie badań przesiewowych. Są to między innymi okresowo wykonywane pomiary antropometryczne, badania ostrości wzroku i słuchu, ocena postawy ciała, wykonywanie prób tuberkulinowych oraz mierzenie ciśnienia tętniczego krwi. Ważną czynnością pielęgniarki jest zbieranie wywiadów chorobowych u uczniów, opiekunów domowych i szkolnych w ramach pogłębionych badań lekarskich typu bilanse zdrowia, badań wstępnych, okresowych i kontrolnych, oraz czuwanie nad wykonywaniem przez ucznia, szkołę i dom zaleceń lekarskich. Higienistka szkolna jest też organizatorem badań lekarskich w szkole oraz łącznikiem między szkołą a poradnią dla dzieci.