Badanie mowy u dzieci i młodzieży

Badanie mowy u dziecka sześcioletniego przeprowadzane jest podczas badania słuchu, jak również i przy innych czynnościach diagnostycznych. Wady mowy powinien także zasygnalizować wychowawca. Do obserwacji (O) kwalifikujemy przypadki seplenienia między- zębowego oraz wątpliwe (z pogranicza normy i patologii). W przypadkach mowy wyraźnie nieprawidłowej (N) odnotowujemy rodzaj wady: jąkanie, zacinanie, mowa nosowa, wady arty- kulacyjne (seplenienie, reranie, gęganie itp.). Stanowi to wskazanie do konsultacji specjalistycznej, która ostatecznie przesądza o rozpoznaniu i programie opieki czynnej w ramach VI lub IV grupy dyspanseryjnej.

Badanie mowy w bilansie młodzieży 14-letniej obejmuje trzy najczęściej występujące rodzaje wad: bełkotanie, nosowanie i jąkanie. Badanie testowe powinno być poprzedzone ewentualnymi sygnałami od wychowawcy klasowego. Wieloletnia obserwacja ucznia, stykanie się z nim w sytuacjach stresowych pozwala nauczycielowi poczynić spostrzeżenia ułatwiające lekarzowi badanie.
Drugim ważnym czynnikiem w badaniu przesiewowym w kierunku zaburzeń mowy jest przestrzeganie zasady, aby było ono przeprowadzone po badaniu ostrości słuchu.
W celu wykrycia bełkotania i nosowania w wieku 14 lat stosuje się przede wszystkim słowny test logopedyczny. Słowny test logopedyczny jest zbiorem zestawów Słów zawierających dźwięki, których wymowa jest najczęściej wadliwa. Osoba badająca wymawia jedno dwa słowa z każdego zestawu, prosząc ucznia o ich powtórzenie. W przypadku braku zastrzeżeń, co do prawidłowości wymowy, przechodzi do następnego zestawu słów.