METODY OCENY ROZWOJU SOMATYCZNEGO

Na podstawie wyżej opisanych metod pomiarów antropometrycznych i uzyskanych wyników można określić aktualny stan rozwoju fizycznego dziecka w momencie badania. Jednakże stwierdzenie prawidłowości tego stanu lub ewentualnie istniejących nieprawidłowości wymaga porównań z jakimś wzorcem. Punktem odniesienia, umożliwiającym ocenę, czy dane dziecko jest prawidłowo rozwinięte są ustalone normy dla wzorcowej populacji dziecięcej. Populację wzorcową dla aktualnie badanego dziecka stanowi taka populacja, z której ono pochodzi lub podobna pod względem antropologicznym, etnicznym i ekologicznym. Jak wynika z wpływu czynników środowiskowych na rozwój istnieje duża zmienność międzyosobnicza cech fizycznych, związana z dziedziczeniem i kształtowana przez czynniki środowiska zewnętrznego. Stąd powstała konieczność opracowania norm środowiskowych dla różnych cech rozwoju. Normami (lub standardami, bądź wskaźnikami) nazywamy przeciętne (średnie) wartości cech, czyli takie, które występują najczęściej w zbadanej populacji wzorcowej. Biorąc pod uwagę odrębności tempa rozwoju związanego z wiekiem i płcią badanych uwzględniają one zwykle wartości dla cechy badanej w odniesieniu do wieku i płci populacji wzorcowej. Normy podawane są w formie przedziałów wartości cechy: centyl owych, gdy określają przedziały cechy dla pewnego odsetka osób wylosowanych z populacji, lub średniej arytmetycznej (x) w granicach ± odchylenia standardowego (S). Średnia arytmetyczna jest sumą wielkości wszystkich pomiarów wykonanych w danej populacji, czy grupie, podzieloną przez liczbę tych pomiarów, zaś odchylenie standardowe jest miarą rozproszenia wartości pomiarów ( + ) wokół średniej. Wielkość odchylenia standardowego odjęta i dodana do średniej arytmetycznej wyznacza pewne granice częstości wartości pomiarów zgrupowanych pośrodku rozkładu normalnego zmiennej losowej.