Przeciwwskazania względne
Okresowe, stanowią choroby gorączkowe i zakaźne i okres rekonwalescencji po ich przebyciu, kontakt z chorobą zakaźną w okresie wylęgania, wszystkie inne niezakaźne choroby ostre;, 4) choroby przewlekłe w stanie zaostrzenia (np. gruźlica, dychawica oskrzelowa, gorączka reumatyczna); 5) zmiany skórne połączone z uszkodzeniem naskórka (stanowią przeciwwskazanie do szczepienia ospy prawdziwej, aktualne stosowanie leków immunosupresyjnych, antymetabolitów, kuracji bodźcowej lub autoszczepionek, ciąża.
Mimo przestrzegania wszystkich reguł po wykonaniu szczepienia może wystąpić odczyn poszczepienny lub powikłania poszczepienne. Odczyń poszczepienny jako reakcja przemijająca na szczepionkę, która z różnym nasileniem może wystąpić u większości osób szczepionych, nie powoduje choroby lub trwałych uszkodzeń organizmu i nigdy też nie zagraża życiu osoby szczepionej. Jest to reakcja prawidłowa organizmu na wprowadzoną szczepionkę. Wyróżnia się przy tym odczyn miejscowy i ogólny. Odczyn miejscowy występuje w postaci twardego nacieku, z zaczerwienieniem i obrzękiem skóry w miejscu wstrzyknięcia szczepionki. Dużym naciekom, rozwijającym się w ciągu kilku lub kilkunastu godzin towarzyszy bolesność uciskowa i samoistna miejscowa, a niekiedy również powiększenie okolicznych węzłów. Odczyn ogólny przebiega pod postacią takich objawów, jak: podwyższenie temperatury ciała, dreszcze, ogólne złe samopoczucie, bóle mięśniowe lub głowy. Jak już wyżej wspomniano, odczyn poszczepienny ma charakter przemijający i utrzymuje się od kilku godzin do paru dni. Powikłaniem poszczepiennym nazywamy chorobę lub zespół nadmiernych objawów klinicznych czasowo i przyczynowo związanych ze szczepieniem, tj. pojawiających się w okresie 3—4 tygodni po szczepieniu. Powikłania mogą być skutkiem: źle wykonanego szczepienia (np. przedawkowanie szczepionki, zakażenie bakteryjne miejsca szczepienia wskutek nieprzestrzegania aseptyki, zakażenie wirusem wszczepiennego zapalenia wątroby spowodowane użyciem źle wyjałowionych igieł i strzykawek do szczepienia) lub nadmierną osobniczą wrażliwością osoby szczepionej na pocisną szczepionkę (różnego typu alergia).